به گزارش اتاق مشترک بازرگانی ایران و برزیل- حضور دایناسورها در مناطق مختلف برزیل مدت‌هاست که برای محققان شناخته شده است. فسیل‌های مهمی کشف ، اما تاکنون هیچ مدرکی مبنی بر سکونت آنها در منطقه آمازون وجود نداشت.
اکنون، محققان دانشگاه فدرال رورایما (UFRR) برای اولین بار شواهدی را شناسایی کرده‌اند که نشان می‌دهد این حیوانات بیش از ۱۰۳ میلیون سال پیش در آمازون زندگی می‌کردند.شواهد اصلی شامل بیش از ده ردپای ژوراسیک-کرتاسه ثبت شده در حوضه تاکوتو بود. این ردپاها در شهر بونفیم، در شمال رورایما، یافت شدند.نمی‌توان با قطعیت نوع دقیق دایناسورهایی را که این ردپاها به آنها تعلق دارند، شناسایی کرد؛ با این حال، آنها نشان می‌دهند که کدام گروه‌ها در این منطقه زندگی می‌کردند، از جمله رپتورها، اورنیتوپودها (دوپاها و گیاهخواران) و زایروفورها که نوعی زره استخوانی در قسمت بالای بدن خود داشتند.
چالش‌ها
منطقه آمازون اکتشافات باستان‌شناسی کمی را به همراه داشته است زیرا سنگ‌های آن مدت‌هاست که در معرض هوازدگی قرار گرفته‌اند. این فرآیند باعث فرسایش و تجزیه سنگ می‌شود و حفظ فسیل‌ها را دشوار می‌کند.به گفته‌ی لوکاس باروس، پژوهشگری که این ردپاها را کشف کرد، مواد استخوانی تنها زمانی حفظ می‌شوند که سنگ‌ها دفن شوند.
این محقق که اخیراً مدرک کارشناسی ارشد خود را در همین زمینه از دانشگاه فدرال پامپا (یونیپامپا) دریافت کرده است، توضیح می‌دهد: «تاکوتو دره‌ای با چندین کانال رودخانه‌ای بود که به هم می‌رسیدند. این مکان آب و پوشش گیاهی فراوانی داشت.»باروس اظهار داشت: «اگر دره‌ای رطوبت زیادی داشته باشد، کناره‌های رودخانه نیز مرطوب خواهند بود. پس از اینکه حیوان ردپای خود را ایجاد کرد، به تدریج رطوبت خود را از دست می‌دهد و سفت می‌شود که به آن اجازه می‌دهد در برابر فرآیند دفن مقاومت کند.»در طول هزاران سال، ردپای مدفون سفت شده و به سنگ تبدیل می‌شود، سنگی که حتی در صورت نمایان بودن، می‌تواند در برابر اثرات فرسایشی و هوازدگی خاک مقاومت کند.
وجود مقدار کمی پوشش گیاهی ساوانا در حوضه تاکوتو نیز در حفظ این ردپاها نقش داشته است. باروس توضیح می‌دهد: «این بخش از ساوانا به ما امکان می‌دهد تا رخنمون‌های سنگی را پیدا کنیم و مواد حاوی فسیل را بررسی کنیم. همچنین به ما امکان می‌دهد فسیل‌های بی‌مهرگان و گیاهان، تنه‌های فسیل‌شده و رد برگ‌ها را کشف کنیم.»
۱۱ سال تحقیق
ردپاهای دایناسور در سال ۲۰۱۴ طی یک فعالیت میدانی توسط دانشجویان زمین‌شناسی UFRR به رهبری پروفسور ولادیمیر سوزا کشف شدند. در آن زمان، دانشگاه نه متخصص پالئواکولوژی – که رابطه بین موجودات فسیلی و محیط‌های گذشته آنها را مطالعه می‌کند – و نه تجهیزات لازم برای تجزیه و تحلیل ردپاها را داشت.
در نتیجه، این پروژه کنار گذاشته شد و این کشف منتشر نشده باقی ماند.سوزا می‌گوید: «اگر ما این موضوع را در آن زمان علنی می‌کردیم، دیگران می‌آمدند و تحقیق را برای خودشان برمی‌داشتند.»
در سال ۲۰۲۱، این مطالعه توسط باروس احیا شد، که به همراه پروفسور فیلیپه پینیرو، که او نیز از دانشگاه یونیپامپا بود، آن را به یک پایان‌نامه کارشناسی ارشد تبدیل کردند. باروس شروع به نقشه‌برداری از مکان‌هایی کرد که حاوی ایکنوفسیل‌ها – آثاری از موجوداتی که در گذشته زندگی می‌کردند – بودند.شناسایی ردپاها با فتوگرامتری آغاز می‌شود، تکنیکی که برای ایجاد یک مدل سه‌بعدی با دقت بالا استفاده می‌شود.پروفسور سوزا توضیح می‌دهد: «این به ما اجازه می‌دهد مدل را با دقت بالا دیجیتالی کنیم. از طریق این فرآیند است که ردپاها را توصیف می‌کنیم. این کاری است که من در طول دوره کارشناسی ارشدم انجام دادم: ردپاها را توصیف کردم و رخنمون‌های جدیدی را کشف کردم.»
مراحل بعدی
باروس تخمین می‌زند که صدها ردپا در حوضه تاکوتو وجود دارد. او در حال حاضر مشغول بررسی ردپاهای واقع در سرزمین بومیان جابوتی است، جایی که چهار منطقه مورد توجه علمی قبلاً شناسایی شده‌اند.بسیاری از ردپاها در زمین‌های خصوصی واقع شده‌اند که مانع از مطالعه کامل آنها می‌شود. برخی از کشاورزان می‌ترسند که تحقیقات جدید منجر به تعیین حدود زمین‌هایشان، مصادره اموالشان توسط دولت یا جبران خسارت ناکافی شود.
منبع: خبرگزاری Agencia Brasil
