نرخ بهره پایه (SELIC) که توسط بانک مرکزی برزیل (Banco Central do Brasil) تعیین می‌شود به عنوان معیار اصلی برای تعیین سایر نرخ‌های بهره بانکی استفاده می‌شود. این نرخ به کنترل تورم و تنظیم رشد اقتصادی کمک می‌کند. در جلسه اخیر کمیته سیاست پولی (COPOM) بانک مرکزی برزیل تصمیم بر حفظ نرخ بهره SELIC در سطح 10.50درصد گرفته شد. این تصمیم با توجه به شرایط اقتصادی داخلی و خارجی، روند نزولی تورم و پیش‌بینی‌های تورمی اتخاذ شد. سیاست پولی انقباضی کنونی برزیل برای تثبیت انتظارات تورمی و کاهش تورم ضروری ارزیابی شده است. ریسک‌های داخلی و بین‌المللی همچنان نیاز به احتیاط بیشتری در اجرای سیاست پولی دارند. این گزارش به بررسی نرخ بهره در برزیل می‌پردازد.

مقدمه

نرخ بهره در برزیل یکی از ابزارهای کلیدی سیاست‌گذاری پولی است که توسط بانک مرکزی برزیل (Banco Central do Brasil) تعیین می‌شود. این نرخ به عنوان معیاری برای سایر نرخ‌های بهره بانکی و مالی در کشور عمل می‌کند و تاثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد کلان برزیل دارد.

نرخ بهره پایه (SELIC)

نرخ SELIC (Sistema Especial de Liquidação e de Custódia) نرخ بهره پایه در برزیل است. این نرخ توسط کمیته سیاست پولی (COPOM) بانک مرکزی تعیین می‌شود و به عنوان نرخ بهره بین بانکی کوتاه‌مدت عمل می‌کند.

نرخ SELIC در سال 2024:

در حال حاضر نرخ SELIC در حدود 10.50درصد است. این نرخ به عنوان معیار اصلی برای تعیین نرخ بهره وام‌ها و سپرده‌ها در برزیل استفاده می‌شود و تاثیر زیادی بر تورم و رشد اقتصادی دارد.

نرخ بهره تخفیفی

نرخ بهره تخفیفی (Discount Rate) توسط بانک مرکزی برزیل تعیین می‌شود و به عنوان مرجعی برای تعیین نرخ بهره سایر وام‌ها و تسهیلات بانکی استفاده می‌شود.

نرخ بهره تخفیفی در می 2024:

نرخ بهره تخفیفی در می 2024 حدود 17.08درصد بوده است. این نرخ به صورت ماهانه تنظیم می‌شود و ممکن است بر اساس شرایط اقتصادی و سیاست‌های پولی تغییر کند.

نرخ بهره سپرده‌های بانکی

نرخ بهره سپرده‌های بانکی نیز به طور مستقیم تحت تاثیر نرخ SELIC قرار دارد. سپرده‌های بلندمدت و یک‌ساله در برزیل با نرخ‌های بهره متفاوتی ارائه می‌شوند.

نرخ بهره سپرده‌های یک‌ساله:

نرخ بهره برای سپرده‌های یک‌ساله در برزیل در حدود 12.00درصد است.

نرخ بهره سپرده‌های بلندمدت:

نرخ بهره برای سپرده‌های بلندمدت که می‌تواند تا چند سال متغیر باشد، معمولاً کمی‌بالاتر است و بسته به بانک و مدت زمان سپرده‌گذاری متفاوت است.

تاثیرات اقتصادی

1. کنترل تورم: نرخ‌های بهره بالا معمولاً به کاهش تقاضا و کنترل تورم کمک می‌کنند.
2. سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی: نرخ‌های بهره پایین‌تر معمولاً باعث افزایش سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی می‌شوند.
3. بازار ارز: نرخ بهره بالاتر می‌تواند ارزش ارز ملی را افزایش دهد، زیرا سرمایه‌گذاران بین‌المللی به دنبال بازدهی بالاتر هستند.

صورتجلسه کمیته سیاست پولی (COPOM)

در جلسه اخیر کمیته سیاست پولی (COPOM) بانک مرکزی برزیل که در تاریخ 18-19 ژوئن 2024 برگزار شد، موضوعات زیر بررسی شدند:

به‌روزرسانی چشم‌انداز اقتصادی و سناریوی COPOM

1. محیط جهانی: وضعیت جهانی به دلیل عدم اطمینان مداوم در مورد چرخه کاهش در ایالات متحده و سرعت کاهش پایدار در بسیاری از کشورها همچنان نامطلوب است.
2. سناریوی داخلی: مجموعه‌ای از شاخص‌ها در مورد فعالیت اقتصادی و بازار کار قدرت بیشتری نسبت به انتظار کمیته نشان می‌دهند.
3. تورم مصرف‌کننده: مسیر کاهش تورم مصرف‌کننده ادامه دارد، اگرچه معیارهای مختلف تورم همچنان بالاتر از هدف تورم هستند.

تحلیل سناریوها و ریسک‌ها

1. سناریوی مرجع

در این سناریو، نرخ بهره با استفاده از نظرسنجی Focus تعیین می‌شود. نظرسنجی Focus یک ابزار است که توسط بانک مرکزی برزیل برای جمع‌آوری پیش‌بینی‌های اقتصادی از تحلیلگران مالی و اقتصادی استفاده می‌شود. بر اساس این نظرسنجی، نرخ ارز از USD/BRL 5.302 شروع می‌شود و سپس طبق قدرت خرید تغییر می‌کند. این به معنای آن است که نرخ ارز با توجه به تفاوت‌های تورمی‌بین برزیل و ایالات متحده تنظیم می‌شود تا ارزش نسبی ارزهای این دو کشور حفظ شود.

2. پیش‌بینی‌های تورمی

بر اساس سناریوی مرجع، پیش‌بینی می‌شود که تورم برای سال 2024 به 4.0 درصد و برای سال 2025 به 3.4درصد برسد. این پیش‌بینی‌ها نشان‌دهنده انتظار برای کاهش تدریجی تورم در طی دو سال آینده است که می‌تواند ناشی از سیاست‌های پولی انقباضی و کاهش فشارهای تورمی‌باشد.

3. سناریوی جایگزین

در سناریوی جایگزین، فرض بر این است که نرخ بهره ثابت باقی بماند و تغییر نکند. این سناریو به دلیل شرایط نامطلوب جهانی و نیاز به حفظ ثبات اقتصادی داخلی برزیل ایجاد شده است. در این سناریو، پیش‌بینی‌های تورمی‌برای سال 2024 همچنان 4.0درصد و برای سال 2025 به 3.1درصد کاهش می‌یابد. این نشان‌دهنده تلاش برای تثبیت تورم در سطح پایین‌تر و افزایش اعتماد به بازارهای مالی است.

تصمیم‌گیری سیاست پولی

1. نرخ بهره SELIC: کمیته سیاست پولی بانک مرکزی برزیل تصمیم به حفظ نرخ بهره SELIC در سطح 10.50درصد گرفت. این تصمیم با توجه به نیاز به کنترل تورم و حفظ ثبات اقتصادی گرفته شده است. نرخ بهره SELIC به عنوان معیار اصلی برای تعیین سایر نرخ‌های بهره بانکی و مالی عمل می‌کند و تاثیر زیادی بر تورم و رشد اقتصادی دارد.
2. سیستم مالی: سیاست پولی باید به اندازه کافی انقباضی باقی بماند تا فرآیند کاهش تورم و تثبیت انتظارات حول اهداف را تضمین کند. این به معنای آن است که بانک مرکزی باید نرخ بهره را در سطحی نگه دارد که تقاضا را کنترل کرده و از فشارهای تورمی جلوگیری کند. این سیاست انقباضی به کاهش تقاضا برای وام‌ها و افزایش پس‌انداز کمک می‌کند که می‌تواند به کاهش تورم منجر شود.
3. ریسک‌ها: ریسک‌های مربوط به سناریوهای تورمی همچنان در هر دو جهت باقی مانده و بانک مرکزی نیاز به احتیاط بیشتری در اجرای سیاست پولی دارد. از یک سو، ریسک‌های بالا شامل فشارهای تورمی جهانی و رشد سریع‌تر از حد انتظار در بازار خدمات هستند. از سوی دیگر، ریسک‌های پایین شامل کاهش سریع‌تر از انتظار در فعالیت اقتصادی جهانی و تاثیر بیشتر از حد انتظار سیاست‌های پولی هماهنگ شده است. کمیته سیاست پولی باید با دقت این ریسک‌ها را مدیریت کند تا به اهداف تورمی دست یابد و از نوسانات شدید اقتصادی جلوگیری کند.

نتیجه‌گیری

نرخ‌های بهره در برزیل نقش کلیدی در تعیین سیاست‌های اقتصادی و مالی دارند. تنظیمات نرخ SELIC و نرخ بهره تخفیفی توسط بانک مرکزی برزیل به طور مستقیم بر تورم، سرمایه‌گذاری و ارزش ارز ملی این کشور (رئال) تاثیر می‌گذارند. سپرده‌گذاران و وام‌گیرندگان نیز به طور مستقیم تحت تاثیر تغییرات این نرخ‌ها قرار می‌گیرند.

منبع: وزارت امور خارجه