به گزارش اتاق مشترک بازرگانی ایران و برزیل- افزایش صادرات برزیل به چین، کاهش ناشی از تعرفههای ایالات متحده بر فروش برزیل را که از ماه اوت با اضافههزینهای تا ۵۰ درصد آغاز شد، جبران کرده است.
از ماه اوت تا نوامبر، ارزش صادرات به چین نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۴، ۲۸.۶ درصد افزایش یافت، در حالی که صادرات به ایالات متحده ۲۵.۱ درصد کاهش یافت. روند مشابهی را میتوان از نظر حجم فروش خارجی مشاهده کرد. وقتی به سمت بنادر و فرودگاههای چین میرود، افزایش 30 درصدی است. با این حال، برای ایالات متحده، کاهش 23.5 درصدی وجود دارد.
این دادهها را میتوان در گزارش شاخص تجارت خارجی یا Icomex که روز پنجشنبه (18 دسامبر) توسط بنیاد گتولیو وارگاس (FGV) منتشر شد، بر اساس نتایج ارائه شده توسط وزارت توسعه، صنعت، تجارت و خدمات، یافت.
چین شریک تجاری اصلی برزیل است و پس از آن آمریکا قرار دارد. طبق گزارش Icomex، سهم چین – که حدود 30 درصد از صادرات برزیل را دریافت میکند – به جبران کاهش فروش به آمریکا کمک کرده است. در این گزارش آمده است: «[دونالد] ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، توانایی ایالات متحده برای ایجاد خسارت گسترده به صادرات برزیل را بیش از حد ارزیابی کرده است.»
بخشهای تحت تأثیر
بخشهایی که بیشترین کاهش صادرات به ایالات متحده را از آگوست تا نوامبر تجربه کردند عبارتند از:
استخراج کانیهای غیرفلزی: -۷۲.۹٪
تولید نوشیدنی: -۶۵.۷٪
تولید محصولات دخانی: -۶۵.۷٪
استخراج کانیهای فلزی: -۶۵.۳٪
تولید جنگلداری: -۶۰.۲٪
تولید محصولات فلزی، به جز ماشینآلات و تجهیزات: -۵۱.۲٪
تولید محصولات چوبی: -۴۹.۴٪
عملکرد سالانه
این بررسی نشان میدهد که حجم فروش به ایالات متحده از آوریل تا ژوئیه، در مقایسه با ماه مشابه در سال ۲۰۲۴، به طور پیوسته افزایش یافته است. با این حال، با معرفی تعرفه، چهار ماه کاهش ثبت شد.
تغییر در حجم صادرات به ایالات متحده در سال ۲۰۲۵ در مقایسه با ماه مشابه در سال ۲۰۲۴:
آوریل: ۱۳.۳٪+
مه: ۹٪+
ژوئن: ۸.۵٪+
جولای: ۶.۷٪+
آگوست: ۱۲.۷٪-
سپتامبر: ۱۶.۶٪-
اکتبر: ۳۵.۳٪-
نوامبر: ۲۸٪-
صادرات به چین پس از شروع تعرفهها جهش کرد:
آوریل: ۶.۴٪+
مه: ۸.۱٪+
ژوئن: ۱۰.۳٪+
جولای: ۰.۳٪-
آگوست: ۳۲.۷٪+
سپتامبر: ۱۵.۲٪+
اکتبر: ۳۲.۷٪+
نوامبر: ۴۲.۸٪+
لیا والس، محقق همکار FGV، خاطرنشان میکند که یکی از عواملی که منجر به افزایش صادرات چین شد، محمولههای سویا بود که در نیمه دوم سال متمرکز بودند.
او به خبرگزاری برزیل گفت : «وقتی صادرات به ایالات متحده در حال کاهش بود، صادرات به چین شروع به افزایش کرد که این امر بر کل صادرات کشور تأثیر گذاشت.»
در دادههای سال منتهی به نوامبر، کل صادرات برزیل در مقایسه با 11 ماه مشابه سال 2024، 4.3 درصد افزایش یافته است.
تعرفههای آمریکا
تعرفههای دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از اوت ۲۰۲۵ به اجرا درآمد. دولت آمریکا با افزایش مالیات بر کالاهای وارداتی ادعا میکند که قصد دارد از اقتصاد آمریکا محافظت کند، زیرا مالیات، آمریکاییها را تشویق میکند تا به جای خرید محصولات از خارج، آنها را در داخل کشور تولید کنند.
در مورد برزیل که یکی از بالاترین نرخها را داشت، رئیس جمهور آمریکا همچنین ادعا کرد که این اقدام تلافیجویانه به خاطر رفتار برزیل با رئیس جمهور سابق، جایر بولسونارو، بوده است. ترامپ بولسونارو را پیش از آنکه توسط دیوان عالی فدرال در سپتامبر ۲۰۲۵ به جرم تلاش برای کودتا محکوم شود، مورد آزار و اذیت قرار داده بود.
از آن زمان، دولتهای برزیل و ایالات متحده در حال مذاکره برای یافتن راههایی برای دستیابی به توافقهایی برای مشارکت تجاری، از جمله مذاکرات مستقیم بین ترامپ و لولا، بودهاند.
در 20 نوامبر، ترامپ مالیات اضافی 40 درصدی را بر 269 محصول حذف کرد که 249 مورد از آنها از بخش کشاورزی مانند گوشت و قهوه هستند.
در این گزارش آمده است: «اثرات این حذف [اطلاعات] نباید تا دسامبر و ژانویه قابل مشاهده باشد.»
جرالدو آلکمین، معاون رئیس جمهور و وزیر توسعه، صنعت، تجارت و خدمات برزیل، تخمین میزند که ۲۲ درصد از صادرات به ایالات متحده همچنان مشمول عوارض اضافی است.
